Draaiduizeligheid

Er zijn vele verschillende soorten duizeligheid en vele verschillende oorzaken van duizeligheid. Zo kunt u licht in uw hoofd zijn, u kunt het idee hebben dat de hele kamer om u heen draait en sommigen kunnen zelfs hun balans volledig verliezen en vallen. De oorzaken zijn vaak te vinden in de hersenen, nek of het evenwichtsorgaan. Hier bespreken we BPPD, benigne paroxysmale positie duizeligheid, een vorm van ongevaarlijke draaiduizeligheid waarbij de oorzaak in het evenwichtsorgaan licht. Patiënten met deze aandoening ervaren korte aanvallen van hevige duizeligheid, veroorzaakt door plotselinge bewegingen van het hoofd.

Oorzaken van BPPD

BPPD ontstaat als gevolg van problemen met een evenwichtsorgaan. We hebben twee evenwichtsorganen, gelegen in het binnenoor. Met onze evenwichtsorganen kunnen we bewegingen waarnemen. De manier waarop dat gebeurt is een geweldig voorbeeld van de inventiviteit van Moeder Natuur. Door middel van een gangenstelsel, haartjes, kristallen en vloeistof verteld ons evenwichtsorgaan ons de hele dag waar we ons in de ruimte begeven. Maar als de kristallen op een verkeerde plek in het gangenstelsel van ons evenwichtsorgaan terechtkomen dan krijgen we foute informatie door, hierdoor worden we duizelig.

Anatomie van ons evenwichtsorgaan en BPPD

Het evenwichtsorgaan registreert de positie en beweging van het hoofd en is gekoppeld aan vijf met vloeistof gevulde ruimtes in het binnenoor.

Allereerst is er het labyrinth, gangenstelsel, bestaande uit drie halfcirkelvormige kanalen. Hier worden draaibewegingen geregistreerd. Deze kanalen zijn gevuld met een geleiachtige massa. Onderaan deze kanalen zit een verdikking waarin haartjes (cupula) zitten. Bij bewegingen van het hoofd vloeit de gelei in de kanalen weg en brengt deze haartjes in beweging. Hierop worden zenuwsignalen naar de hersenen gestuurd, waar de bewegingen geregistreerd worden. Het gangenstelsel vormt een assenstelsel, en kunnen daardoor draaibewegingen in alle richtingen onderscheiden.

Beweegt u het hoofd lineair, wanneer u ‘ja’ knikt bijvoorbeeld, wordt dat echter in twee andere kamers, de ronde en ovale zakjes (sacculus en utriculus), geregistreerd. Deze bevatten net als het labyrint haartjes en gelei die aan zenuwen zijn gekoppeld. De gelei in de ronde en ovale zakjes is daarnaast bedekt met zware kalk kristallen, die de bewegingen van de gelei versterken zodat ook kleine bewegingen waargenomen kunnen worden. Deze kalk kristallen, de otolieten, zijn verantwoordelijk voor BPPD.

Het kan namelijk gebeuren dat deze kristallen los komen te zitten en daardoor op een verkeerde plek in ons evenwichtsorgaan terecht komen en voor verkeerde zenuwsignalen zorgen. In de regel gebeurt dit slechts bij één evenwichtsorgaan. Tijdens een beweging geeft het aangedane evenwichtsorgaan andere signalen aan de hersenen dan het gezonde evenwichtsorgaan. De hersenen kunnen daar geen wijs uit worden, waardoor duizeligheid ontstaat.

Symptomen van BPPD

Meestal is de duizeligheid heel herkenbaar: het wordt altijd als een sterk draaiend gevoel ervaren, volgt kort na een snelle beweging van het hoofd en verdwijnt ook altijd binnen 15 tot 30 seconden. Als de bewuste beweging een paar keer herhaald wordt treedt gewenning op, waardoor het effect minder wordt. Verder is het meestal gekoppeld aan links of rechtsom draaien. Veel patiënten ervaren dat bij het draaien in bed naar de ene kant geen problemen ontstaan, terwijl draaien naar de andere kant wel duizeligheid geeft. Naast de korte aanvallen hebben patiënten met BPPV ook vaak last van een licht gevoel in het hoofd, een onzeker gevoel bij lopen en soms ook misselijkheid. In principe is BPPD volstrekt ongevaarlijk, al kan plotseling duizeligheid in sommige situaties natuurlijk problemen geven (in het verkeer, staan op een ladder).

Als de echte draaiduizeligheid langer of continue aanhoudt, of samen gaat van doofheid, oorsuizingen, braken of andere symptomen zijn er mogelijk andere problemen gaande. In deze gevallen is het raadzaam de klachten met uw huisarts te bespreken.

Behandeling van BPPD

BPPD ontstaat meestal spontaan, op latere leeftijd. Soms kan het ontstaan na een oorontsteking of na een klap tegen het hoofd. Uw chiropractor kan aan de hand van de beschrijving van de duizeligheid meestal vaststellen of er sprake is van BPPD. Er bestaan testen waarmee vast te bevestigen is of, en aan welke kant de kristallen los zitten. Door middel van een simpele oefening (manoeuvre van Epley) kan meestal in slechts 2 à 3 behandelingen dit probleem verholpen worden. Bij deze procedure wordt het hoofd heel rustig op een specifieke manier bewogen, om de kristallen te verplaatsen naar een locatie in het evenwichtsorgaan waar ze geen zenuwsignalen kunnen veroorzaken. Ook bestaan er thuisoefeningen (Brandt Daroff) Van alle vormen van duizeligheid is dit waarschijnlijk de meest eenvoudige vorm om te behandelen.

Herkent u zich in deze klachten, bespreek dit dan met uw chiropractor. Een oplossing is binnen handbereik!